Döviz Kurları
Döviz Türkçe’de yabancı ülkelerin paralarına denilmektedir. Dilimize Fransızca’dan geçmiştir. Herhangi bir ülkenin parasını başka bir birime çevirmeye ise döviz işlemi adı verilmektedir. Döviz kurları, bir ülke parasının diğer bir ülke parasının cinsinden değerine denilmektedir. Ülkenin siyasi ve sosyal sorunlarına bağlı olarak ekonomisi de değişiklik göstermektedir. Bu unsurlar iyi yönde olursa, ülke ekonomisi de gelişir ve canlanır. Ülke ekonomileri de her ülkeye göre değişiklik gösterdiği için, bir yerde ekonomi yüksekse yani iyi durumdaysa o ülkenin para birimi de değerlenecektir. İki ülkeyi karşılaştırmak için paralarının birbirlerindeki karşılığına bakılabilir. Örneğin dolar, gittikçe artış göstermektedir. Buna bağlı olarak da döviz kurları bugün serbest piyasaya baktığımızda dolar fiyatının alış ve satış fiyatını yukarıdaki listeden ulaşabilirsiniz.
Döviz kurları canlı durumu her gün değişiklik göstermektedir. Dolar ise yukarıda belirtilen şekildedir.
Döviz kurları günlük olarak da değişim gösterebilmektedir. Sonuçta bir ülkede sosyal ya da siyasi durum ile birlikte oluşan ekonomik durumun farklılık göstermemesi beklenmemektedir. Sabah saatlerinde birkaç kuruş düşük olan herhangi bir para birimi, akşam saatlerinde daha da düşebilir ya da alçalabilir durumdadır. Her zaman bir farklılık yaşanabilir. Dolar, avro gibi paralara yatırım yapan kişiler de ülkemizde oldukça fazladır. Kendi para birimine çevirdiğinde ilk aldığı fiyattan daha yüksekte çıkarsa, kişi amacını gerçekleştirmiş ve kar etmiş durumda olur. Fakat iyi bir karın sağlanabilmesi için güncel durum kontrol edilmeli ve buna göre yatırım yapılmalıdır.
Döviz kurları listesine internet ortamından gün gün ulaşılabilmektedir. Yine yatırımcıları yakından ilgilendiren bu konu, her gün değişim gösterebilmektedir. Günümüzde de internet gibi bir ortama her an ulaşılması, işleri daha da kolaylaştırmaktadır.
Döviz kurları ortalamaları da değişiklik göstermektedir. Bunun diğer günlerde de farklılaşacağını belirtmek gerekir.
Döviz kurları piyasası dünya yüzünde hiç kapanmayan bir piyasadır. Tam rekabet piyasasına da oldukça yakın piyasalardır. Ayrıca döviz piyasaları evrensel niteliktedirler. Tüm ulusal piyasadakiler birbirleriyle uyum içindedirler. Alıcılar ve satıcılar karşılaşmazlar. Çünkü işlemler genellikle aracılar tarafından gerçekleştirilir.
Döviz piyasalarının organları; bankalar, merkez bankaları ve diğer kambiyo ajanlarıdır. Bunlar dışında brokerler, döviz büfeleri de bulunmaktadır.
Hemen her ülkede döviz ticareti ile uğraşan bankalar ile birlikte diğer mali kurumlar ulusal kurları belirlemede Amerikan dolarını esas almaktadırlar. Dünya piyasasında ulusal para ile ilgili kurların hesaplanmasında dolar sorumludur. Bunun kolaylıkları da vardır. Her ülkede dolar cinsinden hesaplamak, farklılıkları ortadan kaldıracaktır. Ayrıca farklı paraların kurlarının dolar üzerinden hesaplanması işlemine de çapraz kur adı verilmektedir. Böylece karışıklık önlenmekte ve piyasa işlemlerine açıklık ile basitlik getirilmektedir.
Uluslararası piyasalara bakılacak olursa hala en çok alınıp satılan para birimi ABD Dolarıdır. Sonrasında Alman Markı, Japon Yeni, İngiliz Sterlini ve İsviçre Frankı gelmektedir.
Döviz talebini etkileyen belli noktalar vardır. Bunlar:
* Ülkenin ithal mallarına olan talebin fiyat elastikiyeti,
* Ülkenin ithalata rakip mallar arzının fiyat elastikiyeti,
* İthalat arzının fiyat elastikiyeti,
* Ülkenin ithal ettiği mallara yönelen diğer ülke taleplerinin fiyat elastikiyeti
Bu ödemeleri daha geniş çerçeve içerisinde değerlendirirsek, ülkenin döviz talebi, diğer ülkelere yatırım yapma ya da transfer ödemeleri yapma isteği ile de belirlenebilmektedir. Ödemeler dengesindeki alacaklı kademeler ile ilgilidir.